Wybór i opracowanie Magda Szymańska Współpraca Maria Buko, Iwona Makowska, Jarosław Pałka, Joanna Rączka Wstęp Jarosław Pałka „Warszawa zapamiętana. Powstanie 1944” to poruszająca opowieść o powstaniu warszawskim ukazująca przede wszystkim losy ludności cywilnej. Przywołane w książce wspomnienia kilkudziesięciu warszawiaków tworzą osobisty, niejednoznaczny obraz miasta oraz jego mieszkańców w czasie walk powstańczych. Pokazują dramatyczną codzienność warszawiaków, szczęśliwe zbiegi okoliczności i tragiczną śmierć w ruinach czy masowych egzekucjach na Woli… To zapis pamięci indywidualnej, znacznie bardziej zróżnicowany niż ten prezentowany w publicznych upamiętnieniach powstania. Wspomnienia przywołane w książce to historie prawdziwe, które zawierają w sobie ogromny ładunek emocjonalny. Mówią nie tylko o faktach, ale i o ludziach, którzy często wbrew swojej woli zostali uwikłani w tak zwaną wielką historię. Ludziach będących w potrzasku, pragnących przetrwać za wszelką cenę. Walczących nie tylko z wrogiem zewnętrznym, ale i zwątpieniem, które wsącza się w ich dusze z każdym kolejnym utraconym bliskim, każdą raną, każdą powstańczą porażką. Pozbawieni wszystkiego, ukrywający się w piwnicach, więzieni w obozach przejściowych, torturowani psychicznie i fizycznie, mordowani… Skala nieszczęścia, które ich dosięgło, jest niewyobrażalna – mówi Magda Szymańska, redaktorka książki. Zebrane w książce wspomnienia to niewielki wybór spośród blisko 6 tysięcy relacji biograficznych zgromadzonych w Archiwum Historii Mówionej Domu Spotkań z Historią i Ośrodka KARTA. W serii „Z Archiwum Historii Mówionej” ukazują się książki opowiadające dzieje stolicy poprzez jednostkowe losy jej mieszkańców. Są to historie warszawiaków, którzy nagrali swoje wspomnienia (blisko 1500 opowieści) oraz przekazali rodzinne dokumenty i zdjęcia do naszego archiwum. Publikacja adresowana jest do osób pasjonujących się historią Warszawy, poszukujących dobrej literatury faktu, lubiących biografie i dokument.

To zapis życia w warunkach patriarchatu: przedwojennego, okupacyjnego, peerelowskiego i współczesnego. Oddajemy głos bohaterkom, które uważnie obserwowały zdominowaną przez mężczyzn rzeczywistość i swoją w niej rolę; widziały i nazywały nierówności oraz dyskryminację ze względu na płeć; relacjonowały trudności, z jakimi musiały zmagać się w życiu prywatnym, społecznym, politycznym. Kobiety z różnych epok i środowisk opowiadają tu o własnej drodze w świecie zaprojektowanym przez mężczyzn.